Ściana ogniowa – jakie wymagania musi spełniać?
Ściana ogniowa to istotny element zabezpieczenia budynku na wypadek pożaru. Zamyka ogień w obrębie jednej strefy pożarowej, a tym samym ogranicza ryzyko jego rozprzestrzeniania się. Dzięki ścianie ogniowej zyskuje się czas na bezpieczną i sprawną ewakuację mieszkańców, pracowników czy korzystających z obiektu osób (np. w budynku użyteczności publicznej). Poza tym – im mniejszy obszar budynku zajęty jest przez ogień, tym szybciej i sprawniej z jego ugaszeniem poradzą sobie strażacy. Ściana ogniowa minimalizuje także ilość zniszczeń powstałych wskutek pożaru. Obowiązek jej wzniesienia w określonych przypadkach nie jest pustą koniecznością czy formalnością, a realną ochroną ludzkiego zdrowia i życia. Kiedy i w przypadku jakich budynków trzeba zbudować ścianę ogniową? Jakie wymagania i warunki musi spełniać, by dobrze spełniała swoją funkcję i została zaakceptowana przed „oddaniem” budynku?
Ppoż ściana ogniowa – w jakich przypadkach jest wymagana?
Konieczność zbudowania ścianki ogniowej reguluje szczegółowo Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku, a konkretnie paragraf 209. tego dokumentu. Niemal wszystkie budynki poza zabudową jednorodzinną muszą zostać podzielone na poszczególne strefy pożarowe. Każda z tych stref musi zostać zabezpieczona ścianą ogniową, inaczej nazwaną ścianą oddzielenia przeciwpożarowego lub przegrodą przeciwpożarową.
Dotyczy to zarówno zabudowy mieszkalnej wielorodzinnej (np. bloków), jak i budynków użyteczności publicznej, produkcyjnych, magazynowych i inwentarskich zwłaszcza wtedy, gdy są wysokie na co najmniej trzy kondygnacje.
Kiedy trzeba wybudować ścianki ogniowe w domu jednorodzinnym?
Ściana ogniowa musi zostać wybudowana w domu jednorodzinnym w trzech przypadkach:
- gdy jest to zabudowa szeregowa, a więc budynek typu „bliźniak” – w tym wypadku przegrodą przeciwpożarową będzie ściana łącząca oba domy;
- gdy dom postawiony jest w granicy działki – wtedy ścianą ogniową jest ściana wzniesiona od strony sąsiada i nie może być w niej drzwi ani okien;
- gdy dom ogrzewany będzie paliwem stałym (gazem, olejem opałowym).
Jakie normy muszą spełniać ściany ogniowe?
Ściana ogniowa musi odpowiadać konkretnym warunkom technicznym, które zostały określone w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z 2002 roku. Przede wszystkim przegroda musi spełniać normy PN-EN 13501-2 oraz zostać zaliczona do odpowiedniej klasy odporności ogniowej REI.
W jaki sposób ściana ogniowa ma zostać usytuowana w obiekcie?
Podstawowym wymogiem jest wysunięcie ściany ogniowej na co najmniej 30 cm ponad lico ściany zewnętrznej budynku. Z tego obowiązku zwalnia ewentualnie zastosowanie na całej długości ściany materiału niepalnego o odpowiedniej klasie ogniowej i szerokości przynajmniej 2 m. Natomiast takie rozwiązanie trzeba zastosować obowiązkowo gdy:
- pokrycie dachowe może rozprzestrzeniać ogień (czyli jeśli bezpośrednio pod pokryciem nie zostanie zamontowany pas materiału niepalnego o szerokości 1 m i odpowiedniej klasie odporności ogniowej);
- w dachu budynku zamontowano świetliki lub klapy dymowe, a ściana ogniowa będzie zbudowana w odległości mniejszej niż 5 m od tych elementów (nie obowiązuje, jeśli świetliki nie otwierają się i wykazują klasę odporności ogniowej co najmniej E30).
Ściana ogniowa powinna zostać zbudowana na własnym fundamencie. Może ewentualnie opierać się na stropie, ale tylko wtedy, gdy jego klasa odporności ogniowej jest wyższa (lub przynajmniej równa) klasie odporności ogniowej samej ściany.
Czy ściana ogniowa może mieć otwory, drzwi lub okna?
Ściana ogniowa może być wyposażona w drzwi, okna i otwory przepuszczające elementy różnych instalacji, lecz tylko pod warunkiem, że będą zabierały maksymalnie tyle miejsca, ile określono w przepisach. To 15% z wymiarów ściany w przypadku drzwi i 10% w przypadku przeszkleń okiennych. Wszystkie otwory w ścianie ogniowej muszą być dobrze zabezpieczone. Materiał, z którego zostaną wyprodukowane drzwi i okna oraz wypełnienia otworów instalacyjnych muszą być niepalne bądź odpowiadać określonej klasie odporności ogniowej.
Istnieje jeden wyjątek, zgodnie z którym w ścianie ogniowej nie można wykuć żadnych otworów. Jest to sytuacja, w której ściana ogniowa jest ścianą budynku jednorodzinnego budowanego w granicy działki.
Czy ściana ogniowa jest całkowicie niepalna?
Ściana ogniowa nie jest całkowicie niepalna. Jej zadaniem jest zapewnienie ochrony czasowej potrzebnej do bezpiecznej ewakuacji i rozpoczęcia działań gaśniczych. Ściana nie może zapalić się, pękać i przepuszczać gorących mas powietrza oraz przez określony czas. Czas ten określany dla ściany ogniowej w całości jako klasa odporności ogniowej REI.
- „R” – nośność ogniowa
- „E” – szczelność ogniowa
- „I” – izolacyjność ogniowa
Klasa odporności ogniowej ściany ogniowej, a więc także materiałów budowlanych, z których została wzniesiona, musi odpowiadać klasie odporności pożarowej budynku w całości. Ta określana jest przez autora projektu na podstawie konkretnych wytycznych i wymogów w zależności od rodzaju, wielkości i przeznaczenia budynku. Na przykład jeśli budynek ma zostać zakwalifikowany do grupy odporności ogniowej „A”, ściana ogniowa musi spełniać wartość REI 240.
Z czego buduje się ściany o odporności ogniowej?
Ściany ogniowe muszą zostać wzniesione z materiałów niepalnych. Nie mogą być pokryte materiałami łatwopalnymi, np. styropianem, boazerią czy tapetą. Odporność na ogień musi wykazywać zarówno sam materiał budowlany, jak i zaprawa oraz przepusty instalacji. Powinno zastosować się także tzw. klapy przeciwpożarowe, które zamkną światła otworów i wszelkich przewodów.
Zazwyczaj ściany ogniowe buduje się z:
- bloczków z betonu komórkowego
Beton komórkowy nie nagrzewa się wskutek oddziaływania ognia, a więc wysokiej temperatury, dlatego buduje się z niego także komory, w których testowana jest odporność ogniowa innych materiałów budowlanych. Ten materiał pozostaje niewzruszony na działanie ognia nawet przy temperaturach dochodzących do 700°C.
- elementów silikatowych
Silikaty są materiałem całkowicie niepalnym. W licznych testach silikaty już przy grubości 12 cm stanowiły pełne zabezpieczenie przed rozprzestrzenieniem się pożaru. Można z nich budować także ścianki oddzielające nienośne, które spełniać muszą jedynie kryteria szczelności i izolacyjności. W tym wypadku już ściana o grubości 7 cm spełnia dobrze swoje zadanie.
Te dwa materiały zostały sklasyfikowane przez Unię Europejską w klasie odporności pożarowej „A1”. Zbudowane z nich ściany ogniowe powinny być grube na co najmniej 18 cm. Taka ściana ogniowa będzie w stanie wytrzymać do czterech godzin ciągłego oddziaływania ognia. W tym czasie nie zapali się i nie straci nośności. Wskazane wyżej materiały nie reagują w żaden sposób z ogniem – nie emitują szkodliwych gazów, nie topią się, nie reagują chemicznie.
Skąd mam wiedzieć, czy muszę zbudować ścianę ogniową?
Jeśli nie jesteś pewien, czy jako inwestor bądź właściciel nowo budowanego obiektu musisz wyposażyć go w ścianę bądź ściany ogniowe, zapoznaj się z odpowiednimi przepisami polskiego prawa lub skonsultuj się z nami! Za uwzględnienie konieczności budowy ściany ogniowej odpowiada autor projektu, jednak odpowiedzialność spoczywa na Tobie. W Fireproof24 doradzimy, ale też zrealizujemy wymagane zabezpieczenia przeciwpożarowe Twojego budynku.
