Zastosowanie zbiorników przeciwpożarowych
O tym, jak ważną funkcję pełnią zbiorniki przeciwpożarowe świadczy już sama ich historia, która sięga kilku wieków wstecz. Niewielkie sadzawki wykopywane pomiędzy zabudową folwarków na co dzień służyły do pojenia zwierząt. W sytuacji zagrożenia pożarowego zgromadzoną tam wodę dowożono w beczkach na miejsce pożaru i wykorzystywano do ugaszenia ognia. Dziś zabezpieczenie w postaci zbiorników przeciwpożarowych jest regulowane przepisami prawa budowlanego i ochrony przeciwpożarowej. Jakie jest ich zastosowanie i kiedy inwestor musi zaplanować budowę takiego zbiornika? Jakie normy i wymagania muszą spełniać zbiorniki przeciwpożarowe? Sprawdźmy!
Co to jest zbiornik przeciwpożarowy?
Zbiornik ppoż. to w świetle prawa „pojemnik” o dowolnym kształcie lub grupa połączonych ze sobą „pojemników”, które służą do magazynowania wody niezbędnej do ugaszenia ognia na wypadek pożaru. Buduje się je w miejscach, w których zapewnienie wystarczającej ilości wody w krótkim czasie nie jest możliwe.
Przepisy polskiego prawa nakazują inwestorom uwzględnić możliwość poboru wody z hydrantu o wydajności nie mniejszej niż 10 dm3/s. W przypadku gdy (z różnych przyczyn) nie da się zapewnić takiej możliwości, należy zbudować zbiornik przeciwpożarowy o określonych możliwościach retencyjnych, który będzie zasilany przewodem wodociągowym.
Jakie są główne zadania zbiorników przeciwpożarowych?
Zbiornik przeciwpożarowy ma umożliwić pobór wody niezbędnej do gaszenia pożaru zarówno na zewnątrz, jak i we wnętrzu budynku. Często jest najważniejszym elementem ochrony przeciwpożarowej budynku i może być podłączony na przykład do systemu zraszaczy (uruchamianego przez czujki dymowe) lub do hydrantu. Służy także jako punkt czerpania wody dla gaszących pożar jednostek Straży Pożarnej.
Budowa zbiornika przeciwpożarowego może okazać się konieczna w przypadku:
- budynków zamieszkania zbiorowego,
- jednostek osadniczych,
- budynków użyteczności publicznej,
- budynków przemysłowych i magazynowych,
- obiektów gospodarczych,
- magazynów / zbiorników cieczy palnych i gazów.
W jaki sposób kwestia zbiorników ppoż jest regulowana prawnie?
Konieczność budowy zbiorników przeciwpożarowych dla określonych typów budynków, w określonych sytuacjach oraz wymagania, jakie muszą spełniać pod kątem wydajności, pojemności, zastosowanych zabezpieczeń czy materiałów budowlanych regulują przepisy polskiego prawa w postaci kilku dokumentów:
- Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2002 r., nr 75, poz. 690),
- Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych (Dz. U. z 2009 r., nr 124, poz. 1030),
- Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów pożarowych (Dz. U. z 2010 r., nr 109, poz. 719),
- Normy PN-B-02857:2017-04 (Ochrona przeciwpożarowa budynków / Przeciwpożarowe zbiorniki wodne / Wymagania ogólne).
W których obiektach trzeba wybudować zbiornik ppoż?
W wyżej wymienionym Rozporządzeniu z 24 lipca 2009 roku określono obiekty, które należy bezwzględnie wyposażyć w zbiornik do magazynowania wody na wypadek pożaru. Są to:
- budynki użyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego oraz obiekty budowlane produkcyjne i magazynowe, usytuowane poza granicami jednostek osadniczych wymienionych w Rozporządzeniu, o kubaturze brutto przekraczającej 2 500 m3 lub o powierzchni przekraczającej 500 m². Wyjątkiem są tu stacje paliw płynnych ze zbiornikami o łącznej pojemności do 200 m3 i stacje gazu płynnego;
- obiekty budowlane niebędące budynkami, przeznaczone na potrzeby użyteczności publicznej lub do zamieszkania zbiorowego, w których znajduje się strefa pożarowa o powierzchni przekraczającej 1000 m² lub przeznaczona do jednoczesnego przebywania ponad 50 osób.
Jak zaprojektować i zbudować zbiornik przeciwpożarowy?
Zbiornik przeciwpożarowy musi zostać zaprojektowany zgodnie z obowiązującymi normami polskimi i europejskimi oraz standardami bezpieczeństwa. Obecnie buduje się zazwyczaj zbiorniki szczelnie zamknięte, w których woda chroniona jest przed słońcem (a więc rozwojem glonów) i zanieczyszczeniem. Zbiorniki przeciwpożarowe powinny być też wyposażone (oczywiście oprócz rur umożliwiających pompowanie i czerpanie wody) w czujniki poziomu napełnienia, wodowskazy i podgrzewacze, które uniemożliwiają zamarznięcie wody.
Ze względu na usytuowanie wyróżnia się zbiorniki ppoż.:
- podziemne (zewnętrzne),
- naziemne (zewnętrzne),
- wewnętrzne (w budynku).
Zbiorniki przeciwpożarowe mogą być zbudowane z różnych materiałów. Najczęściej wykorzystuje się:
- stal nierdzewną (najlepiej ocynkowaną),
- tworzywa sztuczne (polietylen, polipropylen),
- żelbet (beton wodoszczelny).
Ważne jest to, by materiał, z którego buduje się zbiornik przeciwpożarowy, był w pełni szczelny i odporny na niskie temperatury oraz korozję. Gdy zbiornik jest usytuowany pod ziemią, musi być też dobrze zabezpieczony przed działaniem wód gruntowych. Zbiornik powinien być łatwy w utrzymaniu czystości. Warto też zaimplementować technologię, która zminimalizuje skraplanie się pary wodnej na jego ściankach.
Jaką pojemność musi mieć zbiornik przeciwpożarowy?
Ilość wody, która musi być dostępna w zbiorniku przeciwpożarowym, jest ustalona odgórnie, przez przepisy prawne. Nie jest to jednak jedna wartość, taka sama dla wszystkich obiektów. Zależna jest od pozostałych zabezpieczeń przeciwpożarowych uwzględnionych w budynku. W Rozporządzeniu z 24 lipca 2009 roku określono konkretne wartości zaopatrzenia w wodę potrzebną do gaszenia pożaru. Jest to odpowiednio:
- dla budynku o kubaturze brutto do 5 000 m3 i o powierzchni wewnętrznej do 1 000 m² – 10 dm3/s z co najmniej jednego hydrantu o średnicy 80 mm lub 100 m3 zapasu wody w przeciwpożarowym zbiorniku wodnym;
- dla budynków niewymienionych w paragrafie 3. w ust. 1. i pkt. 1. Rozporządzenia – 20 dm3/s łącznie z co najmniej dwóch hydrantów o średnicy 80 mm lub 200 m3 zapasu wody w przeciwpożarowym zbiorniku wodnym;
- dla obiektów wymienionych w paragrafie 3. w ust. 1. i pkt. 3. – 10 dm3/s z co najmniej jednego hydrantu o średnicy 80 mm lub 100 m3 zapasu wody w przeciwpożarowym zbiorniku wodnym.
Pojemność przeciwpożarowego zbiornika wodnego powinna wynosić 10 m3 zapasu wody na każdy 1 dm3/s brakującej wydajności wodociągu, jednak nie mniej niż 50 m3.
Obowiązek budowy zbiornika przeciwpożarowego w określonych przepisami przypadkach mają zarówno obiekty powstające, jak i te, których charakter użytkowania ma się zmienić – czyli budynki przekształcane, modyfikowane. Jeśli nie jesteś pewien, czy Twoja inwestycja wymaga uwzględnienia zbiornika przeciwpożarowego, skontaktuj się z nami. W Fireproof sprawdzimy Twój projekt i zaplanujemy wszystkie niezbędne zabezpieczenia przeciwpożarowe wymagane przed oddaniem budynku do użytku.
FAQ:
Zbiorniki ppoż. buduje się w obiektach mieszkalnych, przemysłowych, magazynowych, gospodarczych i użyteczności publicznej, jeśli obiekt nie dysponuje rozwiązaniami umożliwiającymi wydajność poboru wody na poziomie przynajmniej 10 dm3/s.
Zbiorniki ppoż. można zlokalizować wewnątrz budynku oraz na zewnątrz – również pod ziemią.
Pojemność zbiorników pożarowych jest zależna od typu obiektu oraz dostępności i wydajności np. hydrantów. Standardowo zbiornik powinien zapewnić 10 m3 zapasu wody na każdy 1 dm3/s brakującej wydajności wodociągu, ale nie mniej niż 50 m3.
