Rodzaje gaśnic i ich zastosowanie

Na rynku występuje kilka rodzajów gaśnic podzielonych ze względu na środek gaśniczy i przeznaczenie. Inna gaśnica będzie potrzebna do zgaszenia pożaru materiałów stałych, inna do cieczy czy gazów, a jeszcze inna chociażby do ugaszenia ognia powstałego z oleju roślinnego czy tłuszczu zwierzęcego. Przedstawiamy rodzaje gaśnic oraz podpowiadamy, jakie typy służą do konkretnej grupy pożarów.

Skontaktuj się z nami!

Typy gaśnic i ich przeznaczenie

Ogień rozprzestrzenia się niezwykle szybko, a pożar może pojawić się w sposób nieprzewidziany. Niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że pożar pożarowi nierówny i nie każdy ogień da się ugasić tymi samymi środkami lub urządzeniami. Zabezpieczenia przeciwpożarowe muszą być dostosowane do konkretnych wymagań. Poniżej przedstawiamy podstawową charakterystykę najpopularniejszych rodzajów gaśnic i przedstawiamy podział ze względu na środek gaśniczy.

Gaśnice proszkowe

Środkiem gaśniczym w tego typu gaśnicach jest proszek, który jest wyrzucany z gaśnicy za pomocą sprężonego niepalnego gazu. Najczęściej jest to dwutlenek węgla lub azot. Gaśnica proszkowa należy do najpopularniejszego typu gaśnic. Jej działanie opiera się na przerwaniu reakcji spalania w wyniku antykatalizy. Proszki typu ABC zastosowane w gaśnicy proszkowej odcinają dopływ tlenu, a strumień niepalnego gazu tłumi płomienie. Gaśnice proszkowe nadają się między innymi do gaszenia pożarów urządzeń elektrycznych pod napięciem. Środek działa najlepiej, gdy jest stosowany z bliska – około metr od płomienia. Nie można gasić nią olejów i tłuszczów w urządzeniach kuchennych. Ten uniwersalny środek gaśniczy jest używany za skuteczny, jednak trudny do usunięcia po ugaszeniu pożaru. Gaśnica proszkowa znajduje zastosowanie między innymi w obiektach użyteczności publicznej, budynkach przemysłowych, kotłowniach, a także w transporcie samochodowym.

Gaśnice śniegowe

Środek gaśniczy, który jest powszechnie znany pod nazwą gaśnica śniegowa, powinien być prawidłowo nazywany gaśnicą CO₂ – jak wskazuje nazwa, w butli zawarty jest skroplony dwutlenek węgla. CO₂ ulega rozprężeniu podczas wyrzucania z butli, uzyskuje temperaturę -78˚C i tworzy na powierzchni danego obiektu warstwę suchego lodu. Gaśnica CO₂ działa w sposób, który odcina dostęp tlenu i w znacznym stopniu obniża temperaturę. Taki sprzęt gaśniczy nie może być przechowywany w pomieszczeniach o podwyższonej temperaturze, ponieważ przegrzanie gaśnicy śniegowej spowoduje jej rozładowanie.

Gaśnice pianowe

Piana gaśnicza w tego typu gaśnicach jest wyrzucana z butli za pomocą sprężonego gazu w postaci azotu lub dwutlenku węgla. Czyszczenie pozostałości po gaszeniu jest znacznie łatwiejsze niż w przypadku gaśnic proszkowych. Działanie tego rodzaju gaśnicy polega na odizolowaniu dostępu do tlenu oraz zwilżaniu zapalonych przedmiotów wodą zawartą w pianie. Należy pamiętać o tym, by nie stosować gaśnicy pianowej do gaszenia ognia na urządzeniach elektrycznych pod napięciem – strumień piany bardzo dobrze przewodzi prąd, co może stanowić zagrożenie dla gaszącego. Wyjątkiem są gaśnice pianowe na pianę mechaniczną.

Gaśnice halonowe

Środkiem gaśniczym w tego typu urządzeniach są halony, które są wyrzucane z butli za pomocą sprężonego azotu lub pod ciśnieniem własnych par. Według rządowych informacji podanych przez Urząd Lotnictwa Celnego halony cechują się dużą skutecznością jako gazowe środki gaśnicze i przeciwwybuchowe. Ich skuteczność wynika przede wszystkim z zawartości bromu w cząsteczce halonu – jednak właśnie ten pierwiastek działa jako katalizator w procesie niszczenia ozonu w stratosferze. Produkcja halonów została zatem zakończona w 1994 roku, zgodnie z ustaleniami Protokołu Montrealskiego. Obecnie na rynku można jednak znaleźć gaśnice halonowe, jednak ich cena jest zasadniczo wysoka, a stosowanie gaśnic ustanowione jest wieloma obostrzeniami. Na rynku można dostać jeszcze produkty o właściwościach zbliżonych do tych urządzeń.

Można wyróżnić rodzaje gaśnic również ze względu na miejsce zastosowania:

• gaśnice samochodowe,
• gaśnice domowe.

Oznaczenia i zastosowanie gaśnic – przepisy

Według Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 roku w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów, rodzaj gaśnic powinien być dostosowany do gaszenia tych grup pożarów, które mogą wystąpić w obiekcie:

• Symbol A – materiałów stałych (najczęściej pochodzenia organicznego, których spalanie zachodzi wraz z tworzeniem żarzących się węgli) – takimi materiałami są między innymi drewno, węgiel, guma, papier lub tkanina;
• Symbol B – cieczy oraz materiałów stałych, które ulegają topnieniu – którymi są np. parafina, benzyna, smoła bądź alkohol;
• Symbol C – gazów, takich jak metan, wodór, acetylen, propan, butan i tym podobne;
• Symbol D – metali, takich jak np. magnez, uran, potas, sód czy lit;
• Symbol F – tłuszczów i olejów w urządzeniach kuchennych (zarówno oleje roślinne, jak i tłuszcze zwierzęce).

Grupa pożaru a rodzaj gaśnicy

Znając poszczególne grupy pożarów, można dobrać do nich odpowiednią gaśnicę. Do oznaczeń gaśnic używa się wcześniej scharakteryzowanych piktogramów A, B, C, D, F.

• Symbol A: gaśnica proszkowa, gaśnica pianowa;
• Symbol B: gaśnica proszkowa, gaśnica śniegowa (CO₂) gaśnica pianowa,
• Symbol C: gaśnica proszkowa, gaśnica śniegowa (CO₂)
• Symbol D: gaśnica proszkowa (proszek D)
• Symbol F: gaśnica proszkowa, gaśnica pianowa, śniegowa z oznaczeniem F.

Niekiedy można spotkać się również z oznaczeniem “E”, co znaczy, że gaśnica przystosowana jest również do gaszenia urządzeń elektrycznych pod napięciem powyżej 1 kV.

Gaśnica zalicza się do obowiązkowego wyposażenie samochodu, miejsca pracy, budynków mieszkalnych czy stacji paliw. Takie praktyki wynikają między innymi z przepisów obowiązujących w Polsce, których nie należy lekceważyć. Są to między innymi:

• Ustawa o ochronie pożarowej z dnia 24 sierpnia 1991 r.;
• Wcześniej wymieniane Rozporządzenia MSWiA z dnia 7 czerwca 2010 r.;
• Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 listopada 2005 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych (…).

Eksperci z naszego przedsiębiorstwa służą pomocną radą w wyborze najlepszych zabezpieczeń przeciwpożarowych i środków gaśniczych. W razie jakichkolwiek pytań zachęcamy do bezpośredniego kontaktu z przedstawicielami firmy Fireproof. Zajmujemy się również profesjonalnymi przeglądami gaśnic i systemów przeciwpożarowych.

Skontaktuj się z nami!

Źródła: https://ulc.gov.pl/_download/ltt/ciagla_zdolnosc/info_gasnice_halonowe_i_ich_zamienniki.pdf

http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20101090719/O/D20100719.pdf