Systemy sygnalizacji pożaru – SAP i SSP
System sygnalizacji pożarowej, czyli w skrócie SSP (można go stosować wymiennie ze skrótowcem SAP, który oznacza system alarmu pożarowego) to instalacja, która ma zapewnić ochronę przeciwpożarową w obiekcie, najczęściej publicznym lub komercyjnym, który jest uczęszczany przez dużą liczbę osób lub w którym znajduje się znaczna ilość zasobów materialnych. Dowiedz się, z jakich elementów składa się instalacja SSP, na czym polega jej działanie, a przede wszystkim jak przyczynia się do skutecznej ochrony przeciwpożarowej budynków.
Czym jest system sygnalizacji pożaru?
System SSP ppoż., jak w skrócie określa się tę instalację to skomplikowany zespół urządzeń różnego rodzaju, które są ze sobą kompatybilne i współpracują w celu:
- rejestrowania sygnałów, które informują o podwyższonym ryzyku wystąpienia pożaru;
- alarmowania osób znajdujących się w budynku o wystąpieniu pożaru poprzez emitowanie sygnałów dźwiękowych;
- automatycznego wezwania odpowiednich służb – Państwowej Straży Pożarnej lub Straży Zakładowej;
- zawiadomienia osoby zarządzającej obiektem o sytuacji kryzysowej;
- ograniczenia rozprzestrzeniania się ognia a często całkowitego zgaszenia pożaru poprzez uruchomienie odpowiednich podzespołów i urządzeń systemu sygnalizacji pożaru;
- wyłączenia sprzętów w obiekcie, które mogą być źródłem zapalenia;
- ułatwienia osobom przebywającym w budynku wydostanie się z niego poprzez otwarcie drzwi ewakuacyjnych.
Systemy sygnalizacji pożaru Poznań – zasilanie
System sygnalizacji pożaru musi działać automatycznie i nieprzerwanie. W tym celu instalacja SAP powinna być wyposażona w odrębne źródło zasilania (zasilacze o właściwościach przeciwpożarowych), dzięki któremu wszystkie podzespoły będą bezproblemowo działały, niezależnie od innych instalacji w budynku. Kolejnym wymogiem jest podłączenie do SSP zasilania awaryjnego, które zapewni bezpieczeństwo w sytuacji kryzysowej nawet w trakcie przerw w dostawie prądu. Normy dotyczące systemów sygnalizacji pożaru wskazują, że w razie wystąpienia awarii prądu zamienne zasilanie powinno działać przez 72 godziny lub 30 minut od wystąpienia alarmu. Jak ocenić, jakie akumulatory spełnią te wymagania? Odpowiednie pomiary energii, którą pobiera system SAP ppoż. sporządza specjalista z zakresu elektryki.
Z czego składa się system sygnalizacji pożaru?
Instalacja SSP spełnia szereg funkcji. Służy nie tylko do gaszenia pożaru, ale także do tłumienia go już w zarodku, zawiadomienia straży pożarnej i ułatwienia sprawnej ewakuacji. Za te wszystkie zadania odpowiadają poniższe elementy wchodzące w skład systemu:
- Centrala systemu pożarowego (CSP) – jest najważniejszym urządzeniem całego układu, a konkretnie komputerem, który rejestruje i analizuje dane pochodzące z sensorów wykrywających zarzewie ognia oraz steruje pozostałymi elementami systemu sygnalizacji pożaru. Rolą osoby odpowiedzialnej za prawidłowe działanie CSP jest jej konfiguracja, czyli ustalenie scenariusza sytuacji kryzysowych, w których instalacja SSP zostanie włączona. Zwykle narzędziem do konfiguracji jest tradycyjny komputer lub panel sterowania wbudowany w urządzenie.
W zależności od wymagań i możliwości finansowych inwestora oraz specyfiki obiektu (warunków, które w nim panują) centrale mogą różnić się funkcjonalnościami, a co za tym idzie – ceną. W zależności od rodzaju CSP różnić się może także liczba pozostałych elementów wchodzących w skład systemu. Na rynku w ramach systemów sygnalizacji pożaru dostępne są zarówno małe centrale, które obsługują kilkadziesiąt innych urządzeń, jak i zaawansowane centrale modułowe, które działają w połączeniu z tysiącami elementów.
- Czujki – zwane też detektorami, to urządzenia, których zadaniem jest jak najszybsze wykrycie pożaru (dymu), a także zapobieganie fałszywym alarmom. Na wybór odpowiednich czujek duży wpływ mają warunki panujące w obiekcie związane z temperaturą, wentylacją, obecnością spalin i pyłów oraz typem zasobów składowanych materialnych. System sygnalizacji pożaru może być wyposażony w następujące detektory, uwzględniając sposób wykrywania zagrożenia:
- czujniki optyczne – wykrywają widzialny dym na pierwszym etapie pożaru, czyli przed rozprzestrzenieniem się otwartego ognia;
- czujniki jonizacyjne – reagują na cząstki dymu w powietrzu, które powstają na skutek jonizacji, czyli zmieniania się właściwości elektrycznych powietrza;
- czujniki ciepła/termiczne – generują alarm, gdy temperatura wzrośnie gwałtownie lub przekroczy wartość ustalaną przy konfiguracji systemu;
- czujniki płomieni – są stosowane rzadko, bo nie wykrywają pożarów bezpłomiennych, reagują bowiem na promieniowanie podczerwone emitowane przez płomień.
- czujniki liniowe – są zbudowane z nadajników, odbiorników i lustra – nadajnik wysyła wiązkę promieniowania podczerwonego, która po odbiciu się od lustra dociera do odbiornika; jeśli powietrze będzie obecny dym, wiązka wróci zaburzona i zostanie włączony alarm;
- czujniki multisensorowe – to nic innego, jak kilka detektorów w jednej obudowie, np. termiczny i optyczny, które można włączyć razem lub wybrać jeden, dostosowany do aktualnych warunków w pomieszczeniu;
- czujniki zasysające – analizują zasysane powietrze pod względem obecności cząstek występujących przy pożarze.
Każdy z powyższych typów urządzeń wykrywających zagrożenie pożarowe działa w inny sposób. Różnią się m.in. odpornością na fałszywe alarmy, dlatego wybór odpowiednich detektorów jest uzależniony od warunków panujących w obiekcie.
- Ręczne ostrzegacze pożarowe (ROP) – są to znane wszystkim czerwone przyciski z napisem „pożar”. Ich rozmieszczenie w budynku podlega regulacjom prawnym. Zgodnie z nazwą przyciski uruchamia się ręcznie. Ostrzegacze są kompatybilne z centralą, która natychmiast po naciśnięciu generuje alarm.
- Syreny / sygnalizatory dźwiękowe – systemy sygnalizacji pożarowej muszą w efektywny sposób powiadomić osoby zagrożone i skłonić do ewakuacji. Odpowiadają za to urządzenia alarmowe emitujące dźwięk (o odpowiednim natężeniu), komunikaty słowne, a czasem także sygnały świetlne.
- Moduły sterujące i monitorujące – odpowiadają za uruchomienie wszystkich funkcji systemów sygnalizacji pożaru w odpowiednim momencie, a także integrują instalację SSP z innymi systemami w obiekcie. Ich zadania to m.in.:
- otwarcie drzwi i bram ewakuacyjnych oraz klap oddymiających,
- wyłączenie urządzeń niebezpiecznych w trakcie pożaru (np. wentylacji),
- unieruchomienie wind po sprowadzeniu ich na najniższy poziom,
- uruchomienie tryskaczy i innych urządzeń gaszących pożar,
- przekazanie informacji o sytuacji kryzysowej do straży pożarnej i osoby zarządzającej obiektem,
- wyłączenie prądu w razie potrzeby.
Systemy sygnalizacji pożaru Poznań – montaż
Przed wykonaniem instalacji systemu sygnalizacji pożaru niezbędny jest projekt, który uwzględni wszystkie parametry i warunki w obiekcie. Dzięki temu będzie można dopasować odpowiedni rodzaj i rozmieszczenie czujników, skonfigurować centralę, a także zintegrować instalację SSP z innymi systemami (niezbędnymi np. do otwarcia klap dymowych i drzwi ewakuacyjnych czy wyłączenia urządzeń elektrycznych i gazowych). Zająć się tym mogą wyłącznie profesjonalne firmy świadczące usługi z zakresu ochrony przeciwpożarowej, wliczając w to regularne serwisowanie i usuwanie awarii w systemach sygnalizacji pożaru.
FAQ:
- Gdzie należy zamontować systemy sygnalizacji pożaru SSP?
Miejsca publiczne i komercyjne, w których instalacja systemu sygnalizacji pożaru jest usankcjonowaną koniecznością, zostały określone w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów. System SSP ppoż. może być także zamontowany wszędzie tam, gdzie życzy sobie tego inwestor, np. w domu jednorodzinnym.
- Jak działa system sygnalizacji pożaru?
Urządzenia wchodzące w skład instalacji SSP współpracują ze sobą, by zapewnić jak najszybsze wykrycie pożaru, rozpoczęcie jego gaszenia, zawiadomienie służb i ewakuację osób obecnych w budynku. Sercem układu jest centrala, która służy do konfiguracji wszystkich pozostałych elementów, np. czujników.
- Kto może wykonać projekt i montaż systemów sygnalizacji pożaru?
Jest to zadanie dla firmy zajmującej się tworzeniem zabezpieczeń przeciwpożarowych w obiektach. Jej pracownicy powinni posiadać odpowiednie licencje techniczne i uprawnienia.