Rolą czynnych zabezpieczeń przeciwpożarowych jest nie tylko ograniczenie rozprzestrzeniania się pożaru, ale także ułatwienie bezpiecznej akcji gaśniczej. Jednym z nich jest przeciwpożarowy wyłącznik prądu - w skrócie wyłącznik ppoż. - który można zobaczyć na ścianach wielu obiektów użyteczności publicznej. Jego montaż i systematyczne przeglądy to zadanie dla specjalistów w dziedzinie pożarnictwa - Fireproof.
Przeciwpożarowy wyłącznik prądu – do czego służy?
Mimo swoich niewielkich rozmiarów wyłącznik ppoż. gra dużą rolę w ochronie ludzi i budynków przed skutkami pożaru. Przeciwpożarowy Wyłącznik Prądu (PWP) odcina dopływ energii elektrycznej do wszystkich odbiorników z wyjątkiem obwodów zasilających instalacje i urządzenia przeciwpożarowe niezbędne w trakcie trwania akcji ratowniczo-gaśniczej.
Dlaczego obecność wyłącznika prądu jest tak ważna? Zarówno strażacy, jak i inni uczestnicy zdarzenia używają do gaszenia pożaru wody. Oprócz tego, że może ujarzmić ogień, woda ma jeszcze inną charakterystyczną cechę – doskonale przewodzi prąd. Jej kontakt z przewodami podłączonymi do zasilania stanowi poważne zagrożenie dla ekipy strażackiej. Przeciwpożarowy wyłącznik prądu eliminuje jednak to ryzyko i pozwala na bezpieczne gaszenie pożaru.
Ppoż. wyłącznik prądu – jakich urządzeń elektrycznych nie można odłączyć od zasilania?
Bezpieczeństwo pożarowe ludzi i mienia jest zależne od prawidłowego funkcjonowania wielu urządzeń i instalacji, w skrócie – bernych i czynnych zabezpieczeń przeciwpożarowych. W momencie gdy wyłącznik przeciwpożarowy odetnie dopływ prądu, one muszą pozostać gotowe do działania. Mechanizm pozostawi więc włączone zasilanie dla takich elementów jak:
W przypadku zaniku napięcia w obwodzie zasilającym którąkolwiek z powyższych instalacji zagrożenie dla zdrowia i życia znacznie się zwiększa.

Wyłącznik pożarowy – wszystko o montażu
W Fireproof zajmujemy się projektowaniem, instalacją i przeglądami czynnych zabezpieczeń przeciwpożarowych. Stosujemy się przy tym do norm wynikających z aktów prawnych i wykorzystujemy własne wieloletnie doświadczenie. Dzielimy się również praktycznymi wskazówkami z naszymi Klientami. O montażu wyłącznika prądu warto wiedzieć kilka rzeczy:
- Projekt
Na etapie projektowania i ustalania lokalizacja włącznika wszystkie aspekty techniczne są konsultowane z rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych.
- Budowa
Wyłącznik ppoż., czyli aparat elektryczny typu rozłącznik, to urządzenie uzbrojone w cewkę wyzwalacza wzrostowego z możliwością zdalnego sterowania w układzie przełącznika faz. Taki układ automatycznie przełącza zasilanie cewki wzrostowej na fazę aktywną, jeśli w jednej lub dwóch fazach zaniknie napięcie.
- Podstawa prawna
Awaryjny wyłącznik prądu został uwzględniony przez Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Dokument dokładnie wskazuje, w jakich obiektach musi być zamontowany, gdzie go umieścić i jak go oznakować.
Z kolei Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów wspomina o przeglądach wyłączników prądu – powinniśmy je wykonywać nie rzadziej niż raz na rok.
- Wybór produktu
Instalacja elektryczna i wyłącznik muszą mieć spójne parametry: napięcie znamionowe, prąd znamionowy ciągły i łączeniowy, przekrój przewodów. Ponadto urządzenie musi spełniać normy: PN-EN 60947-5-1, IEC 60947-5-1 oraz IEC 60947-1.
W zależności od możliwości montażu można wybrać wyłącznik natynkowy lub podtynkowy. Jeśli na ścianie znajduje się wmurowana puszka z przewodami, będzie trzeba zamontować go podtynkowo. Jeśli natomiast przewody wychodzą ze ściany, wybierany instalację natynkową.
- Obiekty
Wyłączniki przeciwpożarowe są niezbędnie w budynkach o kubaturze przekraczającej 1000 m3 lub zawierających strefy zagrożone wybuchem. Możliwość odcięcia dopływu prądu jest więc konieczna m.in. w halach przemysłowych i sportowych, biurowcach, centrach handlowych i innych dużych obiektach.
- Lokalizacja
Przepisy stawiają również określone wymagania co do dokładnego miejsca instalacji. Wyłączniki przeciwpożarowe są montowane w pobliżu głównego wejścia do budynku lub złącza. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, żeby zainstalować kilka wyłączników przy kilku wejściach – gwarantuje to szybkie odnalezienie urządzenia i wyeliminowanie zagrożenia.
- Oznakowanie
Nad urządzeniem musi być umieszczona odpowiednia tabliczka znamionowa – biało-czerwony znak bezpieczeństwa z napisem „Przeciwpożarowy wyłącznik prądu”. Odpowiednio oznakowany wyłącznik sprawia, że osoba, która jest w budynku nawet po raz pierwszy, szybko znajdzie go na ścianie.
Zasada działania przeciwpożarowego wyłącznika prądu
Urządzenie wyłącza zasilanie budynku we wszystkich obwodach z wyjątkiem wspomnianych wyżej instalacji. Dzięki temu nie ingeruje w pracę urządzeń ograniczających rozprzestrzenianie się pożaru i dymu oraz ułatwiających ewakuację.
Sterowanie wyłącznikiem awaryjnym zależy zwykle od wielkości budynku. W dużych obiektach użyteczności publicznej, gdzie zasilanie budynku pochodzi z kilku źródeł, zwykle stosuje się sterowanie zdalne. W przypadku sterowania ręcznego dopływ prądu jest odcinany po zbiciu szybki i wciśnięcie przycisku znajdującego się w czerwonej obudowie na ścianie. Niektóre modele mają dołączony niewielki młotek, którym można bezpiecznie zbić szybkę.
Nowoczesne i praktyczne wyłączniki przeciwpożarowe mają dwie diody. Zielona pali się, gdy dopływ prądu jest przerwany (można gasić pożar wodą), a czerwona, gdy wyłącznik nie został jeszcze uruchomiony. Dzięki diodzie strażacy wiedzą od razu po wejściu do budynku, czy mogą bezpiecznie prowadzić akcję gaśniczą.