
Ekspertyzy techniczne z zakresu ochrony przeciwpożarowej
Niezależnie od wielkości, przeznaczenia czy charakteru budynku, w przypadku rozbudowy lub zmiany sposobu użytkowania danej przestrzeni, właściciel obiektu ma obowiązek dokonać ekspertyzy ppoż. Czym są ekspertyzy przeciwpożarowe oraz kto może je wykonać?
Czynności kontrolno-rozpoznawcze
W obrębie zadań organów Straży Pożarnej znajduje się przeprowadzanie czynności kontrolno-rozpoznawczych, których celem jest rozpoznanie ewentualnych zagrożeń dla życia i zdrowia ludzi oraz mienia. Według informacji zawartych w Ustawie z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej wynika, że kontrolowany ma obowiązek umożliwić osobie kontrolującej przeprowadzenie ww. czynności kontrolno-rozpoznawczych, do których zalicza się między innymi:
- dostęp do obiektów,
- zapewnienie wglądu w dokumentację i umożliwienie sporządzenia kopii konkretnych dokumentów,
- udostępnienie środków technicznych, które są niezbędne do przeprowadzenia kontroli.
Czynności kontrolno-rozpoznawcze są przeprowadzane przez Straż Pożarną na podstawie różnych sytuacji: od przewidzianego rocznego planu, przez specjalne polecenia organów państwowych, po zgłoszenia lub wnioski samych inwestorów w celu przedstawienia eksperckiej opinii bądź stanowiska w zakresie ochrony przeciwpożarowej. W ramach tych działań kontroluje się przestrzeganie przepisów przeciwpożarowych, ocenia się zgodność rozwiązań technicznych z wymaganiami ochrony ppoż., ustala spełnienie wymogów bezpieczeństwa w obiektach o zwiększonym ryzyku, a także rozpoznaje się inne, ewentualne zagrożenia czy analizuje nieprawidłowości budynku zagrażające życiu lub zdrowiu ludzkiemu. Prawo do przeprowadzania takich czynności mają strażacy i inne osoby upoważnione przez właściwego komendanta Państwowej Straży Pożarnej.
Ekspertyzy ppoż.
Celem ekspertyzy ppoż. jest określenie warunków ochrony przeciwpożarowej (zarówno biernej, jak i czynnej) dla możliwości modernizacji danego obiektu. Ekspertyzy techniczne przeciwpożarowe są sporządzane na wniosek inwestora, po to, by uzyskać swego rodzaju odstępstwo od wymagań obowiązujących przepisów w zakresie ochrony przeciwpożarowej. Ważne jest zatem zaprojektowanie optymalnych rozwiązań zastępczych/zamiennych do konkretnych wymagań zawartych w przepisach.
W Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, widnieje informacja, że przy modernizacjach obiektu, takich jak nadbudowa, przebudowa i zmiana sposobu użytkowania budynku istniejącego lub jego części, wymagania Prawa budowlanego mogą być spełnione w inny sposób niż podany w przepisach. Taki proces może się odbyć na podstawie stosowanych wskazań ekspertyzy technicznej właściwej jednostki badawczo-rozwojowej lub rzeczoznawcy budowlanego oraz ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych.
Podstawa prawna dla ekspertyzy ppoż.
W Ustawie z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej widnieje informacja, że za bezpieczeństwo pożarowe w danym obiekcie odpowiada jego właściciel. Nieznajomość przepisów nie zwalnia w tej kwestii w odpowiedzialności. Ekspertyza techniczna ppoż. powinna być wykonana przez rzeczoznawcę do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych i rzeczoznawcę budowlanego. O ochronie przeciwpożarowej, specjalistycznych zabezpieczeniach oraz ekspertyzach informują także między innymi:
- Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo Budowlane;
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie;
- Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych budynków i terenów;
- Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003 r., w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej.
Ekspertyza ppoż. powinna zawierać katalog odnotowanych ewentualnych nieprawidłowości zauważonych w budynku. Zarówno dla inwestora, jak i specjalisty sporządzającego dokumentację, ważnym czynnikiem jest również propozycja rozwiązań zastępczych. Realizacja tej czynności jest możliwa przez rzeczoznawcę uprawnionego do sporządzania ekspertyz technicznych i innych opracowań technicznych z zakresu ochrony przeciwpożarowej.
Na podstawie ekspertyzy technicznej i wniosku inwestora lub właściciela danej nieruchomości komendant wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej właściwy dla miejsca inwestycji może:
- Wyrazić zgodę na zastosowanie rozwiązań zamiennych.
- Udzielić zgodę na skorzystanie z rozwiązań zamiennych pod warunkiem spełnienia dodatkowych wymagań określonych w danym postanowieniu.
- Nie wyrazić zgody na zastosowanie rozwiązań zastępczych.
W artykule 6a ust. 1 ustawy z 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej nadmienia się, że wymagania ochrony przeciwpożarowej mogą być spełnione w inny sposób niż wskazany w przepisach, jeśli zaproponowane rozwiązania zamienne/zastępcze ograniczają możliwość powstania pożaru, a w razie jego ewentualnego wystąpienia zapewnią:
- zachowanie nośności konstrukcji przez określony czas;
- ograniczenie rozprzestrzeniania się ognia oraz dymu zarówno wewnątrz budynku, jak i na zewnątrz;
- możliwość ewakuacji osób przebywających w budynku bądź możliwość uratowania ich w inny sposób.
Rozwiązania zastępcze powinny także uwzględniać bezpieczeństwo ekip ratowniczych.
Ekspertyza ppoż. w praktyce
Często można spotkać się z opinią, ze starego budownictwa nie można dostosować do aktualnie obowiązujących przepisów oraz wymagań dot. ochrony przeciwpożarowej. Nie oznacza to, jednak, że budynek ma pozostać w stanie zagrażającym zdrowiu lub życiu ludzi. Przepisy obowiązujące w naszym kraju, dotyczące ochrony przeciwpożarowej, są dość elastyczne. Dzięki temu można poprawić zabezpieczenia przeciwpożarowych w istniejących już budynkach lub w sytuacjach, których prawo bezpośrednio nie przewiduje. Taka elastyczność daje szerokie pole manewru, jednak nie udziela pozwolenia na postępowanie w sposób dowolny.
W Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów, można znaleźć informacje, które służą jako podstawa do stwierdzenia, że dany obiekt uznawany jest za zagrażający życiu i zdrowiu:
- szerokość powierzchni ewakuacyjnej jest mniejsza o ponad ⅓ od wartości określonej w przepisach techniczno-budowlanych;
- występowanie w danym pomieszczeniu strefy pożarowej zaliczonej do klasy zagrożenia ludzi ZL I, ZL II lub ZL V;
- obecność sufitu bądź wykładziny ściennej lub podłogowej wykonanych z łatwo zapalnych materiałów;
- brak wydzielonej klatki schodowej do ewakuacji;
- brak zabezpieczeń dróg ewakuacyjnych przed zadymieniem;
- brak wymaganego oświetlenia awaryjnego.
Ekspertyza techniczna ppoż. jest koniecznością w przypadku, gdy budynek lub jego część ulega modernizacji bądź zmienia się sposób użytkowania obiektu. Dotyczy to sytuacji, gdy na przykład mieszkanie zmieniane jest na biuro, salon usługowy lub przedszkole, a nie ma możliwości spełnić wszystkich wymagań dotyczących ochrony przeciwpożarowej. Kolejnymi sytuacjami, w których wskazane są ekspertyzy techniczne ppoż., są niebezpieczne warunki panujące w danym obiekcie, które zagrażają zdrowiu lub życiu mieszkańców lub pracowników. W praktyce jest to często między innymi brak drogi ewakuacyjnej.
Ile kosztuje ekspertyza ppoż. w Fireproof?
Ekspertyza techniczna może stanowić bardzo pomocne narzędzie dla inwestora. To kompromis między zapewnieniem właściwego poziomu bezpieczeństwa obiektu a koniecznymi nakładami finansowymi do modernizacji budynku. Koszt ekspertyzy ppoż. jest uzależniony od kilku czynników. Wszystkie osoby, które zastanawiają się, ile kosztuje ekspertyza ppoż., zapraszamy do bezpośredniego kontaktu z przedstawicielami naszego przedsiębiorstwa. Rzeczoznawca do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych doradzi w tej sprawie najkorzystniejsze rozwiązania.
Materiały źródłowe:
- https://www.straz.gov.pl/download/1795
- http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19910880400/U/D19910400Lj.pdf
- http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19910810351/U/D19910351Lj.pdf
- http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20020750690/O/D20020690.pdf
- http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20101090719/O/D20100719.pdf