Przepisy przeciwpożarowe w szkole – alarm, znaki i ćwiczenia
O tym, jak ważną funkcję pełnią zbiorniki przeciwpożarowe świadczy już sama ich historia, która sięga kilku wieków wstecz. Niewielkie sadzawki wykopywane pomiędzy zabudową folwarków na co dzień służyły do pojenia zwierząt. W sytuacji zagrożenia pożarowego zgromadzoną tam wodę dowożono w beczkach na miejsce pożaru i wykorzystywano do ugaszenia ognia. Dziś zabezpieczenie w postaci zbiorników przeciwpożarowych jest regulowane przepisami prawa budowlanego i ochrony przeciwpożarowej. Jakie jest ich zastosowanie i kiedy inwestor musi zaplanować budowę takiego zbiornika? Jakie normy i wymagania muszą spełniać zbiorniki przeciwpożarowe? Sprawdźmy!Każdy z nas sam doskonale pamięta próbne ewakuacje przynoszące chwilę wytchnienia podczas lekcji, lub słyszał podobne historie od swojej pociechy. Bezpieczeństwo przeciwpożarowe w szkole trzeba jednak traktować poważnie, a co za tym idzie – znać obowiązujące zasady podczas ewakuacji, poprawnie reagować na alarm i rozpoznawać znaki ochrony przeciwpożarowej umieszczone w budynku. W dzisiejszym artykule przybliżamy najważniejsze aspekty przepisów przeciwpożarowych w szkole i sposoby postępowania na wypadek pożaru.
Przepisy przeciwpożarowe w szkole – obowiązki dyrektora
Nie istnieje odrębny akt prawny, który traktowałby o bezpieczeństwie przeciwpożarowym w szkole jako osobnej kwestii, dlatego za źródło niezbędnych regulacji uznaje się Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów z dnia 7 czerwca 2010 r. Dokument ten wskazuje dokładnie, za co w kwestii bezpieczeństwa przeciwpożarowego jest odpowiedzialny dyrektor placówki edukacyjnej. Jego obowiązki to m.in.:
- przestrzeganie warunków ochrony przeciwpożarowej budynku szkoły, tj. wymagań techniczno-budowlanych, instalacyjnych i technicznych;
- wyposażenie placówki w sprzęt pożarniczy i ratowniczy oraz środki gaśnicze;
- kontrolowanie stanu, konserwacja i naprawy powyższych elementów wyposażenia szkoły, tak by zawsze niezawodnie funkcjonowały;
- opracowanie i uaktualnianie dokumentacji dotyczącej ochrony przeciwpożarowej budynku;
- zapoznanie całej kadry szkoły z instrukcją bezpieczeństwa pożarowego;
- zabezpieczenie szkoły na wypadek wyładowania atmosferycznego;
- kontrolowanie dobrego stanu dróg pożarowych i dojazdu jednostki straży pożarnej do placówki;
- oznaczenie dróg, wyjść, kierunków ewakuacji, lokalizacji podręcznego sprzętu gaśniczego i przeciwpożarowych wyłączników prądu;
- kontrolowanie systematyczności przeglądów instalacji elektrycznej i odgromowej;
- szkolenie pracowników w ramach bezpieczeństwa przeciwpożarowego w szkole;
- rozmieszczenie instrukcji bezpieczeństwa pożarowego i telefonów alarmowych w widocznych miejscach w placówce.
Procedura ewakuacji uczniów i pracowników
Zgodnie z przepisami praktyczne sprawdzenie organizacji oraz warunków ewakuacji powinno być wykonane co najmniej raz na rok. Ponadto należy je przeprowadzić nie później niż 3 miesiące od rozpoczęcia roku szkolnego.
Alarm przeciwpożarowy w szkole
Sygnał alarmowy, który będzie oznaczał rozpoczęcie procedury ewakuacyjnej w szkole, powinien być zaprezentowany kadrze, a następnie uczniom najlepiej na początku roku szkolnego – podczas zbiorowego apelu bądź godzin wychowawczych. Weryfikacja znajomości alarmu przeciwpożarowego powinna nastąpić podczas próbnej ewakuacji, która obejmie wszystkie elementy prawdziwej ewakuacji, czyli także reakcję na sygnały dźwiękowe.
Istnieją dwa główne skuteczne sposoby na opracowanie sygnalizacji alarmu przeciwpożarowego w szkole.
- Alarm ewakuacyjny najprościej będzie sygnalizować, używając dzwonka szkolnego, który jest (a przynajmniej powinien być) słyszalny z każdej części obiektu. Ważne jest, by odpowiednio się wyróżniał, dlatego najlepiej kilkukrotnie zastosować sygnał ciągły – np. trzy dzwonki po 10 sekund w ciągu z przerwami trwającymi 5 sekund.
- W budynku szkolnym można zamontować także odrębną instalację alarmową, która może być prostym systemem kilku sygnalizatorów akustycznych rozmieszczonych w placówce. Najlepiej, jeśli będą miały inny dźwięk niż dzwonek.
Po co wykonywać ćwiczenia przeciwpożarowe w szkole?
Nie dla każdego jest jasne, dlaczego właściwie należy co roku przeznaczać czas na przećwiczenie postępowania na wypadek wystąpienia pożaru. Jest to jednak bardzo istotne i w razie rzeczywistego zagrożenia może uratować niejedno życie, a już na pewno oszczędzić sporo stresu dyrektorowi, nauczycielom i uczniom.
Podczas przeprowadzania ćwiczeń ewakuacyjnych zarówno kadra, jak i najmłodsi mogą wyrobić prawidłowe nawyki, które w razie powstania pożaru zastąpią impulsywną i emocjonalną reakcję na realne zagrożenie. Użytkownicy szkoły będą wiedzieć:
- kto zarządza ewakuacją i do czyich poleceń należy się bezwzględnie dostosować;
- jak brzmią sygnały alarmowe i jak zachować się po ich usłyszeniu;
- jak korzystać z wszystkich dróg i wyjść ewakuacyjnych;
- gdzie udać się na miejsce zbiórki i co zrobić po dostaniu się tam.
Choć wiele z tych kwestii może wydać się oczywistych, wszyscy jesteśmy świadomi chaotycznych zachowań w obliczu zagrożenia. Przećwiczenie odpowiedniej reakcji na pewno wpłynie pozytywnie na zwiększenie bezpieczeństwa uczniów i kadry szkoły.
Przebieg ewakuacji w szkole
Dokładny przebieg ewakuacji oraz wszystkich innych aspektów związany z ochroną przeciwpożarową budynku szkoły szczegółowo opisuje Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego – dokument, który musi posiadać każda szkoła. Jak zostało wcześniej wspomniane, obowiązkiem dyrektora jest zapoznanie kadry raz uczniów z jej treścią. Poniżej przedstawiamy więc tylko skrótowo najważniejsze informacje dotyczące przebiegu ćwiczeń przeciwpożarowych w szkole.
Po usłyszeniu alarmu ewakuacyjnego nauczyciel prowadzący zajęcia będzie odpowiedzialny za wyprowadzenie uczniów z sali na miejsce zbiórki i zapanowanie nad nimi. W tym celu:
- wydaje odpowiednie polecenia dotyczące sposobu ustawienia się i opuszczania pomieszczenia;
- wskazuje uczniom kierunki, drogi i wyjścia ewakuacyjne;
- liczy uczniów, by następnie sprawdzić, czy ich liczba nie uległa zmianie na miejscu zbiórki.
Osobą odpowiedzialną za kierowanie ewakuacją jest dyrektor szkoły, który może jednak upoważnić wyznaczonych przez siebie pracowników placówki do jej przeprowadzenia.
Znaki przeciwpożarowe w szkole
Znaki ochrony przeciwpożarowej mają formę czerwonego kwadratu z białą ramką i grafiką. Służą do usprawnienia akcji gaśniczej, ponieważ wskazują lokalizację sprzętu gaśniczego w placówce, czyli gaśnic i hydrantów, a także takich elementów wyposażenia szkoły jak przyciski alarmowe i klucze do wyjść ewakuacyjnych.
Ochrona przeciwpożarowa w szkole jest możliwa także dzięki znakom ewakuacyjnym, które prowadzą do dróg, drzwi i wyjść ewakuacyjnych. Zawierają białe strzałki, napisy i grafiki na zielonym tle oraz przejrzyście ilustrują kierunek opuszczania budynku w razie powstania pożaru.
FAQ:
Wszystkie zasady dotyczące bezpieczeństwa przeciwpożarowego i zachowania się w sytuacji kryzysowej zawiera Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego, którą musi posiadać każda placówka edukacyjna. Tworzy się ją na podstawie obowiązujących aktów prawnych dotyczących ochrony przeciwpożarowej.
Dyrektor szkoły lub osoba przez niego wyznaczona odpowiada ze przeprowadzanie próbnych oraz rzeczywistych ewakuacji. Ćwiczenia przeciwpożarowe powinny być zorganizowane minimum raz na rok, nie później niż trzy miesiące po rozpoczęciu roku szkolnego.
Warto zainstalować odrębną instalację alarmową, która będzie emitować inny dźwięk niż szkolny dzwonek.
